Emilim Bozukluğu: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
Emilim Bozukluğu: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
Emilim bozukluğu, sağlıklı ve dengeli beslenmeye rağmen vücutta bazı vitaminlerin eksik olmasına neden olan bir durumdur. Bu sendrom, sindirim sistemindeki bozukluklar nedeniyle besin maddelerinin emilimini engeller. İnce bağırsakta gerçekleşen emilim bozukluğu, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Malabsorpsiyon sendromu, alınan besinlerin vücutta etkili bir şekilde emilmesini engelleyen bir sindirim bozukluğudur. Bu bozukluk, ince bağırsakta besinlerin, vitaminlerin ve eser elementlerin emiliminin bozulması sonucu ortaya çıkar. Malabsorpsiyon, hazımsızlığa ve yetersiz beslenmeye yol açabilir. Yemek yedikten sonra vücudun vitamin ve minerallerden fayda sağlaması beklenirken, bu sendrom varsa sindirim sürecinin sonunda besinlerden fayda elde edilemez.
Emilim Bozukluğunun Nedenleri
Emilim bozukluğu, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. İlk olarak, sindirim sistemi hastalıkları önemli bir rol oynar. İnce bağırsakların çalışmasını etkileyen Crohn hastalığı, çölyak hastalığı ve Whipple hastalığı gibi kronik inflamatuar bağırsak hastalıkları, emilim bozukluklarına yol açabilir. Ayrıca bağırsak enfeksiyonları ve parazitler de ince bağırsağın işlevini etkileyerek bu duruma neden olabilir.
İkinci olarak, genetik faktörler de emilim bozukluğuna neden olabilir. Bazı bireylerde doğuştan gelen emilim problemleri yaşanabilir. Örneğin, laktoz intoleransı olan kişilerde süt şekeri olan laktozu parçalamada zorluk yaşanır. Ayrıca, yanlış veya dengesiz beslenme alışkanlıkları da emilim bozukluklarına sebep olabilir. Yetersiz protein, vitamin ve mineral alımı sonucunda vücutta bazı maddelerin emilimi zorlaşır.
Emilim Bozukluğunda Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler
Emilim bozukluğunun belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik ve aşırı gaz oluşumu yer alır. Mide bulantısı ve kusma da sık görülen belirtilerdir. İshal ve yağlı dışkılama yani steatore, bu durumun diğer belirtilerindendir. Zamanla yetersiz beslenmenin sonuçları ortaya çıkabilir. Aşırı kilo kaybı, kas erimesi ve sık tekrarlanan enfeksiyonlar, emilim bozukluğunun ciddiyetini artıran durumlar arasında yer alır.
Vücutta kolayca oluşabilecek morarmalar, kuru cilt ve cilt lezyonları da dikkat edilmesi gereken belirtilerdir. Saç dökülmesi, ödem, baş dönmesi, sinirlilik ve yorgunluk hali gibi belirtiler de gözlemlenebilir. Ayrıca, A vitamini eksikliği gece körlüğüne, D vitamini eksikliği zayıf kemiklere ve K vitamini eksikliği diş eti kanamasına yol açabilir.
Emilim Bozukluğunun Tedavisi
Emilim bozukluğunun tedavisi, öncelikle bu duruma neden olan asıl hastalığın bulunmasına dayanır. Örneğin, Crohn hastalığına bağlı bir emilim bozukluğu varsa, bu hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Benzer şekilde, çölyak hastalığı durumunda diyetten gluten çıkarılması, sorunu çözebilir. Bu süreçte hastaya kalsiyum, D vitamini, demir, folik asit ve B12 gibi önemli vitamin ve mineral takviyeleri verilir.
Kilo kaybı yaşayan hastalara yüksek kalorili diyetler uygulanabilir. Pankreas hasarı olan kişilerde ise pankreastan salgılanan enzimlerin yetersizliği nedeniyle pankreas enzimi içeren ilaçlar verilmektedir. Tedavinin yetersiz olduğu durumlarda, total parenteral nütisyon (TPN) yöntemi uygulanabilir. Bu yöntem, hastaya damar yoluyla gerekli besinlerin verildiği bir uygulamayı içerir. Gerekli olan kalori, vitamin ve mineraller hastanın ihtiyacına göre ayarlanır.
UYARI: Yukarıda belirtilenlerden herhangi biri varsa, öncelikle uzman bir hekime başvurulmalıdır!
